Thời gian vĩnh cửu: Top 6 mẫu đồng hồ lịch vạn niên của thời hiện đại

Đồng hồ lịch vạn niên là gì? Có khác gì so với Annual Calendar?

Trước hết, cần phân biệt rõ đồng hồ lịch vạn niên (Perpetual Calendar) và đồng hồ lịch thường niên (Annual Calendar).

- Đồng hồ lịch vạn niên là loại đồng hồ có thể tự động nhận biết các tháng 30 hay 31 ngày, thậm chí biết chính xác năm nào là năm nhuận để nhảy thêm ngày 29/2. Nhờ đó, người đeo không phải chỉnh lịch suốt hàng chục, thậm chí cả trăm năm (đến tận năm 2100 – là năm “bỏ qua nhuận” theo quy tắc lịch Gregory).

Đồng hồ lịch vạn niên là kiệt tác mà bất kỳ tín đồ đồng hồ nào cũng muốn sở hữu

- Đồng hồ lịch thường niên (Annual Calendar) cũng khá thông minh: nó sẽ tự động chỉnh đúng các tháng 30, 31 ngày. Nhưng nó không phân biệt được tháng 2, nên mỗi năm người đeo vẫn phải chỉnh lịch 1 lần khi tháng 2 kết thúc.

Nói một cách khách, nếu bạn sở hữu một chiếc đồng hồ Annual Calendar, năm nào cũng phải chỉnh lịch vào cuối tháng 2. Nhưng nếu sở hữu một chiếc đồng hồ lịch vạn niên, bạn có thể yên tâm sử dụng không cần chỉnh gì cả (ít nhất cho tới năm 2100).

Cơ chế hoạt động: Làm sao đồng hồ biết năm nhuận và tháng thiếu?

Việc nhận biết được năm nhuận và tháng thiếu chính là điểm khiến đồng hồ lịch vạn niên trở nên thần kỳ, gần như vượt khỏi tưởng tượng của người bình thường. Để làm được việc đó là nhờ vào một cơ chế lập trình bằng cơ khí cực kỳ tinh vi, gồm ba phần chính là bánh trăng lập trình, cam lịch tháng và cần gạt mà các nghệ nhân đồng hồ đã miệt mài nghiên cứu suốt nhiều thế kỷ. 

Hệ bánh răng lịch phức tạp

Bên trong đồng hồ lịch vạn niên có một bánh răng (cam) đặc biệt gọi là program wheel.  Đây là bánh răng có 48 nấc khác nhau – tương ứng với 48 tháng trong chu kỳ 4 năm (12 tháng x 4 năm = 48). Nó sẽ “ghi nhớ” lịch dương – khi nào tháng 2 cần thêm 1 ngày, khi nào chỉ 28 ngày, các tháng 30 hay 31. 

Mỗi nấc của bánh răng được gia công chính xác với độ sâu, độ cao riêng, tượng trưng cho số ngày của từng tháng. Ví dụ: nấc sâu nhất cho tháng 2 (28 ngày); một nấc hơi cao hơn cho tháng 4,6,9,11 (30 ngày) và các nấc cao nhất cho các tháng 31 ngày.

Đây là thành quả của hàng trăm giờ tính toán, lắp ráp, thử nghiệm của các nghệ nhân. Chỉ riêng module lịch vạn niên đã có thể gồm hơn 100 chi tiết li ti.

Hệ bánh răng lịch phức tạp của đồng hồ lịch vạn niên

Cam đặc biệt ghi nhớ “năm nhuận”

Đồng hồ lịch vạn niên không chỉ biết tháng nào 30, tháng nào 31, mà còn “hiểu” khi nào tháng 2 phải có 29 ngày (năm nhuận). Bí quyết nằm ở cam năm nhuận (leap year cam).

- Trên chu vi bánh răng lập trình 48 tháng, có một vị trí cam đặc biệt sâu hơn.

- Cứ sau mỗi 47 bước (tương đương 3 năm 11 tháng), đến bước thứ 48, cam này sẽ “báo hiệu” cần thêm 1 ngày cho tháng 2 – tạo thành tháng 29 ngày.

Khi cần gạt lịch ngày chạy qua tháng 2 năm nhuận, nó sẽ “rơi” vào rãnh cam sâu hơn này, khiến cơ chế đẩy thêm một ngày. Thế là, đồng hồ tự thêm ngày 29/2 mà bạn không cần can thiệp.

Cần gạt và lò xo phối hợp – “bộ vi xử lý cơ học”

Ngoài bánh răng và cam, bên trong đồng hồ lịch vạn niên còn có một loạt cần gạt, đòn bẩy nhỏ (lever) phối hợp cùng lò xo.

- Khi thời gian đến cuối tháng, cần gạt sẽ dò vào cam để xác định độ sâu.

- Tùy độ sâu – nông, cần gạt sẽ cho bánh răng ngày nhảy đến ngày 1 sau 28, 30 hoặc 31, chính xác tuyệt đối.

Đây cũng là lý do đồng hồ lịch vạn niên thường “nhảy lịch” vào nửa đêm rất đẹp mắt. Một số mẫu còn nhảy lịch “instantaneous” – tức là chuyển đổi ngay lập tức, không chạy từ từ, càng đòi hỏi cơ cấu cam – lò xo – cần gạt phức tạp hơn.

Điều khiến người ta càng thán phục hơn là toàn bộ cơ chế này hoạt động hoàn toàn nhờ lực cơ học. Không cần chip điện tử, không cần pin, không cần lập trình vi tính, đồng hồ lịch vạn niên hoạt động trơn tru chỉ nhờ lực căng dây cót, truyền qua bánh xe trung gian, điều phối từng bánh răng, cam, cần gạt.

Những cỗ máy thời gian thuần cơ học

Vậy mà suốt hàng chục năm, những cỗ máy đồng hồ lịch vạn niên vẫn chạy chuẩn xác, không sai ngày. Đây thật sự là một “bộ vi xử lý” thuần cơ học, thu nhỏ trên cổ tay bạn.

Ưu điểm vượt trội và hạn chế của đồng hồ lịch vạn niên cần cân nhắc khi mua

Ưu điểm vượt trội của đồng hồ lịch vạn niên

Không cần chỉnh lịch thủ công: Nếu bạn đã từng mệt mỏi vì mỗi tháng 2 lại phải kéo núm chỉnh ngày, hoặc lỡ để lịch chạy sai vài hôm, thì lịch vạn niên sẽ giải quyết triệt để nỗi phiền đó. Với đồng hồ lịch vạn niên, bạn chỉ cần lên cót, đeo đều đặn, mọi thứ đều tự động.

Cơ chế đỉnh cao – đẳng cấp sưu tầm: Đồng hồ lịch vạn niên thể hiện kỹ nghệ chế tác cơ khí cực cao, vốn chỉ có ở các thương hiệu Thụy Sĩ lâu đời. Để chế tạo ra một cơ chế lịch vạn niên phải cần tới 100-300 chi tiết riêng biệt, có nhiều chi tiết nhỏ hơn hạt gạo.Lắp ráp ra một sản phẩm hoàn chỉnh phải mất tới vài tháng hoàn thiện bởi các nghệ nhân lành nghề. Đây cũng là lý do các dân chơi đồng hồ gọi đây là “complication quý tộc”, ai sở hữu cũng được nể vì.

Giá trị lâu dài sử dụng lâu dài: Vì mức độ chế tác phức tạp, đồng hồ lịch vạn niên thường giới hạn số lượng, khó chế tạo, nên giá trị bền vững, ít mất giá. Nhiều chiếc còn trở thành món sưu tầm truyền đời.

Đồng hồ lịch vạn niên thường có giá trị sử dụng lâu dài

Một số hạn chế cần cân nhắc

Giá thành rất cao: Một chiếc đồng hồ lịch vạn niên thường đắt gấp vài lần, thậm chí hàng chục lần đồng hồ cơ thông thường. Đây không phải món dành cho đại chúng.

Cần bảo dưỡng kỹ: Một chiếc đồng hồ lịch vạn niên sở hữu bộ máy siêu phức tạp. Do đó khi cần lau dầu, bảo trì, đòi hỏi kỹ thuật viên tay nghề cao, thời gian lâu, chi phí bảo dưỡng cũng cao hơn đồng hồ cơ thường.

Độ dày lớn hơn: Do cần chứa nhiều bánh răng cam, module lịch vạn niên khiến vỏ đồng hồ thường dày hơn. Tuy không cồng kềnh như chronograph pilot, nhưng không mỏng manh như dresswatch thuần túy.

Đồng hồ lịch vạn niên khác gì với đồng hồ thường – liệu "đắt có xắt ra miếng"?

Một thực tế cho thấy rằng, nhiều người thắc mắc một chiếc đồng hồ lịch vạn niên thoạt nhìn cũng không khác gì mấy so với đồng hồ thường, sao giá lại cao gấp 5, 10 lần?

Sự khác biệt nằm ở bên trong. Một chiếc đồng hồ cơ thường chỉ hiển thị giờ, phút, giây, ngày. Nếu tháng 30 ngày, bạn vẫn phải chỉnh lịch thủ công. Đồng hồ quartz càng đơn giản hơn. Trong khi đó, đồng hồ lịch vạn niên là bộ máy lập trình lịch thiên văn cơ học, mà không cần vi mạch điện tử. Nó vận hành êm ái chỉ bằng lực dây cót, nhưng đủ “thông minh” để không sai ngày dù đi qua 4 năm – 48 tháng – 1.460 ngày – với đủ tháng thiếu, tháng đủ, năm nhuận.

Công nghệ chế tác đỉnh cao của những cỗ máy lịch vạn niên

Bởi thế, đồng hồ lịch vạn niên đắt nhưng xắt ra miếng ở:

- Giá trị chế tác: hàng trăm chi tiết siêu nhỏ ghép thủ công, điều mà đồng hồ thường không có.

- Giá trị thương hiệu: thường chỉ các hãng top Thụy Sĩ mới sản xuất loại này.

- Giá trị sưu tầm, truyền đời: càng lâu, càng quý.

Top 3 mẫu đồng hồ lịch vạn niên đẹp đáng đầu tư nhất

Dưới đây là 3 mẫu đồng hồ lịch vạn niên tiêu biểu, hiện có tại các nhà phân phối chính hãng như Galle Watch, đáng để cân nhắc nếu bạn muốn sở hữu một tác phẩm cơ khí đỉnh cao.

Orient Multi Multi Year Calendar RA-BA0002E30B

Chiếc đồng hồ lịch vạn niên RA-BA0002E30B là một đại diện nổi bật từ dòng Retro-Future của Orient Star, được thiết kế theo tinh thần hoài cổ kết hợp với công nghệ cơ khí hiện đại. Đây là chiếc đồng hồ cơ có lịch vạn niên dạng semi-perpetual, nổi bật với mặt dial xanh lá cực kỳ lạ mắt, cùng các cửa sổ lịch dày đặc: ngày, thứ, tháng, chỉ báo AM/PM và moonphase đặt tinh tế.

RA-BA0002E30B - công trình cơ khí đỉnh cao từ thương hiệu Nhật Bản

Vỏ thép không gỉ size 41mm, phối cùng dây kim loại khỏe khoắn, kết hợp bộ máy automatic Cal.F7F62 do Orient tự sản xuất, dự trữ năng lượng lên tới 50 giờ. Điểm thu hút lớn nhất chính là chi tiết skeleton ở 9h, để lộ một phần hoạt động của bánh xe cân bằng, đem lại cảm giác như đang quan sát “trái tim cơ học” đang đập. Đây là lựa chọn lý tưởng cho nam giới yêu đồng hồ máy Nhật, muốn sở hữu một mẫu “lịch phức tạp” đậm chất cơ khí mà giá vẫn rất hợp lý so với đồng hồ Thụy Sĩ.

Đồng hồ lịch vạn niên Frederique Constant FC-775V4S4

Frederique Constant FC-775V4S4 chính là định nghĩa chuẩn mực về một chiếc đồng hồ lịch vạn niên Thụy Sĩ sang trọng, đẳng cấp. Thuộc bộ sưu tập Classic Manufacture Perpetual Calendar, mẫu này có thiết kế mặt số trắng bạc cực thanh lịch, nổi bật với 3 subdial tinh tế hiển thị ngày, thứ, tháng và chu kỳ năm nhuận (leap year indicator) — tất cả được sắp đặt rất gọn gàng để giữ mặt dial thoáng.

FC-775V4S4 - đồng hồ lịch vạn niên cho doanh nhân

Bộ vỏ vàng hồng mạ PVD sang trọng, phối dây da nâu vân cá sấu, càng tăng nét lịch lãm cổ điển. Sức mạnh đến từ bộ máy FC-775 in-house, lên cót tay lẫn tự động, dự trữ năng lượng 38 giờ. Đây là một chiếc lịch vạn niên đúng nghĩa (Perpetual Calendar), tự động nhảy ngày chính xác kể cả tháng 2 nhuận, mà không cần chỉnh gì cho tới tận năm 2100. Frederique Constant FC-775V4S4 phù hợp cho quý ông công sở hoặc doanh nhân cần một món phụ kiện thể hiện đẳng cấp cá nhân.

Longines Master Chronograph Moonphase L2.773.4.92.0

Cuối cùng là chiếc Longines L2.773.4.92.0, thuộc dòng Master Collection trứ danh của Longines. Đây là mẫu đồng hồ cơ Thụy Sĩ tích hợp full calendar + moonphase, có cơ chế gần với perpetual calendar, với khả năng tự động điều chỉnh lịch ngày, thứ, tháng, chỉ cần chỉnh khi qua những “năm thế kỷ” đặc biệt. Mặt số màu xanh navy guilloche sang trọng, bố trí 3 mặt số phụ chronograph cùng lịch thứ/ngày/tháng, lịch tuần trăng ở vị trí 6h tạo điểm nhấn lãng mạn.

Longines L2.773.4.92.0, thuộc dòng Master Collection trứ danh của Longines

L2.773.4.92.0 kết hợp dây da cá sấu xanh ton-sur-ton, càng tôn lên vẻ quý phái. Bộ máy automatic Cal.L678 hoạt động bền bỉ, dễ bảo dưỡng, cho khả năng dự trữ năng lượng ~48 giờ. Đây là chiếc đồng hồ lịch vạn niên mang vẻ ngoài classic, phù hợp quý ông ưa sự tinh tế nhưng muốn chiếc dresswatch trên cổ tay có câu chuyện để kể.

Đồng hồ lịch vạn niên không chỉ là công cụ xem giờ, ngày, tháng, mà còn là một công trình cơ khí đỉnh cao thu nhỏ trên cổ tay bạn. Nó gói ghém tinh hoa của hàng trăm năm phát triển đồng hồ Thụy Sĩ, thể hiện đẳng cấp, gu thẩm mỹ và tầm vóc của người sở hữu. Khám phá thêm những mẫu đồng hồ lịch vạn niên chính hãng tại đồng hồ  – hệ thống phân phối đồng hồ Thụy Sĩ, Nhật Bản uy tín tại Việt Nam, với chính sách bảo hành rõ ràng, thay pin miễn phí trọn đời.